بررسی تاثیر برنامه ورزش طراحی شده بر میزان شدت خستگی مزمن بیماران سرطانی تحت اشعه درمانی خارجی در بیمارستانهای انستیوکانسر امام خمینی (ره) و جرجانی شهر تهران در سال 1380

این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که تحت عنوان بررسی تاثیر برنامه ورزشی طراحی شده بر میزان خستگی مزمن بیماران سرطانی تحت اشعه درمانی خارجی که در سال 1380 در بخشهای انستیتو کانسر و بیمارستان جرجانی تهران انجام گرفته و هدف آن تعیین تاثیر برنامه ورزشی بر میزان خستگی مزمن بیماران سرطانی می باشد. این مطالعه در دو گروه شاهد و آزمون بررسی شد. که طی پژوهش 30 بیمار سرطانی (پستان و سر و گردن) تحت اشعه درمانی با توجه به مشخصات نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند که در هر دو گروه یک بار در روز، در ساعت معین میزان شدت خستگی بیماران اندازه گیری می شد. هفته اول در دو گروه به عنوان قبل از مداخله و هفته دوم تا چهارم (سه هفته) به عنوان مداخله در نظر گرفته شد. که در گروه آزمون دو بار در روز برنامه پیاده روی به مدت 10 دقیقه (هر بار) و 5 آرامسازی بعد از آن اجرا می شد. و در گوره شاهده مداخله ای صورت نمی گرفت. میزان خستگی در طول 4 هفته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. آزمون آماری کای دو با ‏‎p>0.05‎‏ نشان داد که دو گروه آزمون و شاهد از نظر عوامل موثر بر خستگی مثل سن، جنس و ... یکسان هستند. آزمون آماری من ویتنی نشان داد که دو گروه آزمون و شاهد از نظر عوامل موثر بر خستگی مثل سن، جنس و ... یکسان هستند. آزمون آماری من ویتنی نشان داد که میانگین میزان خستگی فعلی قبل از مداخله در دو گروه آزمون و شاهد در قبل از مداخله با ‏‎u=100.5‎‏، ‏‎p=0.632‎‏ اختلاف معنی داری ندارند. ولی بعد از اجرای برنامه پیاده روی در طی سه هفته آزمون من ویتنی با ‏‎u=41‎‏و ‏‎p=0.011‎‏ تفاوت معنی داری از نظر میزان خستگی فعلی بین دو گروه شاهد و آزمون نشان داد. لذا فرض پژوهش تحت عنوان میزان خستگی در بیماران سرطانی که از برنامه ورزشی استفاده می کنند نسبت به گروه شاهد کاهش می یابد، تایید می گردد. آزمون آماری من ویتنی با ‏‎u=44‎‏ و ‏‎p=0.002‎‏ نشان داد شدت خستگی معمول در 24 ساعت گذشته بعد از انجام برنامه ورزشی تفاوت معنی داری را بین دو گروه شاهد و آزمون دارد. آزمون آماری ویلکاسون با ‏‎z=-2.032‎‏ و ‏‎p=0.042‎‏ نشان داد که شدت شدیدترین خستگی در 24 ساعت گذشته در هفته قبل و بعد از مداخله در دو گروه اختلاف معنی داری دارد. آزمون آماری من ویتنی با ‏‎u=39‎‏ و ‏‎p=0.002‎‏ نشان داد که شدت اثر خستگی بر خلق بیماران در هفته دوم و چهارم (بعد از مداخله) تفاوت معنی داری دارد. آزمون آماری من ویتنی با، ‏‎p=0.005‎‏ و ‏‎u=44.5‎‏ نشان داد که شدت اثر خستگی بر فعالیت کلی بیماران در هفته دوم تا چهارم (بعد از اجرای برنامه پیاده روی) تفاوت معنی داری دارد. همچنین آزمون آماری من ویتنی با ‏‎p<0.005‎‏ نشان داد که شدت اثر خستگی بر برقراری ارتباط با دیگران و لذت بردن از زندگی در هفته دوم تا چهارم (بعد از مداخله) تفاوت معنی داری را دارد. که میزان اثر خستگی بر فعالیت کلی، راه رفتن، خلق، ارتباط و لذت بردن از زندگی با اجرای برنامه پیاده روی در گروه آزمون کاهش یافت است و ارتباط معنی داری در گروه شاهد و آزمون از این لحاظ دیده شد. با توجه به نتایج فوق پیشنهاد می گردد که از برنامه ورزشی طراحی شده به عنوان یک مداخله پرستاری برای رفع خستگی و جلوگیری از افزایش خستگی برای بیماران سرطانی تحت اشعه درمانی خارج استفاده شود.